Bệnh viêm họng cấp là bệnh lý vô cùng phổ biến, có thể xảy ra quanh năm. Bệnh viêm họng này thường gây đau và khó chịu ở vùng cổ họng cùng với khó nuốt. Bệnh thường chỉ diễn ra và biến mất trong vòng một tuần nhưng trong vài trường hợp hiếm gặp, tình trạng này có thể kéo dài và chuyển thành viêm họng mạn tính nếu người bệnh không sớm có biện pháp can thiệp hiệu quả.
Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và phòng ngừa căn bệnh này qua bài viết được tham khảo chuyên môn từ ThS.BS Lê Thị Tâm Ngọc sau đây:
Viêm họng cấp là gì
Viêm họng cấp là một bệnh lý viêm nhiễm ở niêm mạc họng, thường gây ra các triệu chứng như đau họng, khó nuốt, ho, sốt và sưng hạch cổ. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, nhưng phổ biến nhất là do virus hoặc vi khuẩn.
Phân loại viêm họng cấp
Viêm họng cấp có thể được phân loại theo mức độ nặng nhẹ, thời gian bệnh và loại tác nhân gây bệnh. Theo mức độ nặng nhẹ, bệnh có thể chia làm viêm họng cấp đơn thuần (không có biến chứng) và viêm họng cấp nặng (có biến chứng như viêm quanh amidan, viêm thanh quản, viêm phổi…). Theo thời gian bệnh, bệnh có thể chia làm viêm họng cấp tính (kéo dài dưới 3 tuần) và viêm họng cấp mãn tính (kéo dài trên 3 tuần). Theo loại tác nhân gây bệnh, bệnh có thể chia làm viêm họng cấp do virus (chiếm khoảng 70% trường hợp) và viêm họng cấp do vi khuẩn (chiếm khoảng 30% trường hợp).
Nguyên nhân gây ra viêm họng cấp
Nguyên nhân gây ra viêm họng cấp có thể là do tiếp xúc với các tác nhân nhiễm trùng qua đường hô hấp, như hít phải không khí ô nhiễm, khói thuốc, bụi, hoặc tiếp xúc với người bệnh qua nước bọt, chất nhầy, ho, hắt hơi. Các loại virus gây viêm họng cấp thường gặp là adenovirus, virus cúm, virus Epstein-Barr, virus herpes simplex, virus sởi… Các loại vi khuẩn gây viêm họng cấp thường gặp là liên cầu khuẩn nhóm A, bạch hầu, chlamydia, lậu cầu…
Triệu chứng viêm họng cấp
Các triệu chứng của viêm họng cấp thường bao gồm:
- Đau họng, khô và rát họng, đặc biệt khi nuốt, nói hoặc ho.
- Sốt, ớn lạnh, đau đầu, đau mỏi cơ toàn thân, chán ăn.
- Ho, sổ mũi, khàn tiếng, đau tai.
- Sưng hạch cổ, có thể đau khi ấn vào.
- Sưng đỏ niêm mạc họng, có thể có xuất tiết nhầy hoặc mủ.
- Sưng đỏ và có mủ trên amidan.
Pháp đồ điều trị viêm họng cấp
- Pháp đồ điều trị viêm họng cấp phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu bệnh do virus gây ra, thì điều trị chủ yếu là hỗ trợ, nhằm giảm các triệu chứng và tăng sức đề kháng cho cơ thể. Các biện pháp điều trị có thể bao gồm:
- Nghỉ ngơi, uống nhiều nước, ăn chế độ nhẹ, giàu vitamin và khoáng chất.
- Súc họng nước muối ấm, nước chanh mật ong, hoặc các dung dịch kháng khuẩn, kháng viêm.
- Dùng các loại thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm như paracetamol, ibuprofen, aspirin (không dùng cho trẻ em).
- Dùng các loại thuốc ho, giảm đờm, thông mũi như codein, guaifenesin, pseudoephedrine.
- Dùng các loại kẹo hoặc xịt họng có chứa các chất giảm đau, kháng khuẩn, kháng viêm như benzocaine, hexetidine, phenol.
- Nếu bệnh do vi khuẩn gây ra, thì điều trị bắt buộc phải có kháng sinh, để tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Các loại kháng sinh thường được dùng là penicillin, ampicillin, erythromycin, azithromycin, cefuroxim… Kháng sinh có thể được dùng dưới dạng uống, tiêm hoặc xịt họng. Ngoài ra, cũng cần áp dụng các biện pháp hỗ trợ như trên.
Biến chứng của viêm họng cấp có thể là:
Viêm quanh amidan: là tình trạng viêm nhiễm ở các mô xung quanh amidan, gây sưng to, đau nhức, khó nuốt, khó mở miệng, sốt cao, nôn mửa. Biến chứng này có thể cần phải cắt bỏ amidan hoặc chọc thủng để thoát mủ.
- Viêm thanh quản: là tình trạng viêm nhiễm ở thanh quản, gây khó thở, khò khè, ho khan, đau họng, sốt. Biến chứng này có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu gây tắc nghẽn đường thở.
- Viêm phổi: là tình trạng viêm nhiễm ở phổi, gây ho, đờm, khó thở, đau ngực, sốt, lạnh run. Biến chứng này có thể gây suy hô hấp nặng nề nếu không được điều trị kịp thời.
- Thấp tim (viêm cơ tim): là tình trạng viêm nhiễm ở các màng ngoài tim, gây đau tim, mệt mỏi, khó thở, tim đập nhanh, sốt, mồ hôi. Biến chứng này có thể gây suy tim, nhồi máu cơ tim.
- Viêm cầu thận: là tình trạng viêm nhiễm ở thận, gây đau thắt lưng, tiểu buốt, tiểu máu, sốt, nôn mửa. Biến chứng này có thể gây suy thận, nhiễm trùng máu.
Biện pháp phòng ngừa viêm họng cấp bao gồm:
- Rửa tay thường xuyên, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc các vật dụng có thể mang mầm bệnh.
- Tránh tiếp xúc quá gần với người bệnh, đeo khẩu trang khi cần thiết, không dùng chung đồ ăn, uống, đồ dùng cá nhân với người bệnh.
- Giữ ấm cơ thể, mặc quần áo phù hợp với thời tiết, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột.
- Tránh hút thuốc, uống rượu, tiếp xúc với khói bụi
- Nâng cao sức đề kháng.
* Để được thăm khám và điều trị bởi ThS.BS Lê Thị Tâm Ngọc, bạn có thể liên hệ đặt lịch khám tại Bệnh viện Ngoại khoa Sante:
- Website: www.benhviensante.com
- Hotline: (028) 2200 8686
- Email: info@santehospital.com
- Địa chỉ: 11A Đinh Bộ Lĩnh, phường 24, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh