Tầm soát ung thư gan là một quá trình quan trọng giúp phát hiện sớm bệnh và tăng khả năng điều trị hiệu quả. Với sự phát triển của công nghệ y tế, hiện nay có các phương pháp xét nghiệm hình ảnh chuyên sâu và sinh thiết gan để đánh giá tình trạng gan và phát hiện khối u. Việc thực hiện tầm soát định kỳ là cực kỳ quan trọng để chủ động trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh sớm. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin chi tiết về tầm soát ung thư gan trong bài viết dưới đây bạn nhé.
Ung thư gan là gì?
- Ung thư gan là một loại bệnh ung thư xuất phát từ tế bào gan bất thường. Gan là một cơ quan rất quan trọng trong cơ thể, nó đảm nhận nhiều chức năng quan trọng như sản xuất mật, lọc các chất độc, tổng hợp protein và quản lý nồng độ đường trong máu. Khi tế bào gan trở nên không bình thường và không kiểm soát được, chúng có thể phát triển thành khối u ác tính, gây ra ung thư gan.
- Ung thư gan có thể chia thành hai loại chính:
- Ung thư gan nguyên phát là khi khối u phát triển trực tiếp trong gan
- Ung thư gan di căn là khi khối u lan tỏa từ các vị trí khác trong cơ thể vào gan.
- Nguyên nhân gây ra ung thư gan có thể liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm viêm gan mãn tính do vi rút viêm gan B hoặc C, tiếp xúc với chất độc hại như rượu, hút thuốc, chất gây ung thư trong môi trường làm việc, và một số bệnh lý gan khác như xơ gan hoặc béo phì gan.
Ung thư gan là một loại bệnh ung thư xuất phát từ tế bào gan bất thường
- Triệu chứng của ung thư gan có thể bao gồm mệt mỏi, giảm cân đột ngột, mất cảm hứng, đau ở vùng gan, sưng bụng, và chảy máu dạ dày.
- Việc chẩn đoán ung thư gan thường bao gồm các xét nghiệm máu, siêu âm gan, CT scan, MRI và xét nghiệm khác.
- Việc điều trị ung thư gan phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Phương pháp điều trị có thể bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, môi trường trị liệu và các phương pháp điều trị khác như chế độ ăn uống và thuốc hỗ trợ.
- Ung thư gan là một trong những loại ung thư phổ biến nhất và đang gia tăng ở Việt Nam. Theo số liệu từ GLOBOCAN năm 2020, ung thư gan chiếm tỷ lệ 14,5% trong số tất cả các trường hợp ung thư, với 26.418 ca mắc mới.
- Mặc dù ung thư gan có thể được điều trị nếu phát hiện sớm, nhưng thường thì người bệnh chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã ở giai đoạn nặng, và thời gian sống trung bình sau đó không quá 6 tháng. Vì vậy, việc tìm kiếm và điều trị sớm rất quan trọng.
- Như vậy, ai nên được xem xét kiểm tra sàng lọc ung thư gan? Khi nào cần phải thực hiện tầm soát? Các dịch vụ tầm soát ung thư gan có sẵn ở đâu và mức chi phí ra sao? Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về các câu hỏi này.
Ai là người cần phải tầm soát ung thư gan? Bao lâu thì phải tầm soát?
- Để tầm soát ung thư gan, có một số đối tượng nên được xem xét định kỳ kiểm tra, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc bệnh. Các đối tượng này bao gồm:
- Tiền sử gia đình: Người có thành viên trong gia đình bị ung thư gan có nguy cơ cao hơn để mắc bệnh này. Do đó, họ cần được kiểm tra sàng lọc ung thư gan định kỳ.
- Nhiễm virus viêm gan B và/hoặc viêm gan C: Các virus này có thể gây viêm gan mãn tính và tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Những người nhiễm virus này cần được thực hiện tầm soát ung thư gan định kỳ.
Đối tượng cần tầm soát ung thư gan là những người có nguy cơ cao mắc bệnh
-
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu: Người bị bệnh gan nhiễm mỡ không do lạm dụng rượu cũng có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn. Họ cần được kiểm tra sàng lọc ung thư gan định kỳ.
- Bệnh gan tự miễn và các bệnh tự miễn khác: Những người mắc bệnh gan tự miễn hoặc các bệnh tự miễn khác như đái tháo đường, basedow, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ cũng có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn.
- Xơ gan do lạm dụng rượu bia và chất kích thích: Người bị xơ gan do lạm dụng rượu bia và chất kích thích có nguy cơ mắc ung thư gan tăng lên. Họ cần được kiểm tra sàng lọc ung thư gan định kỳ.
- Thời gian tầm soát ung thư gan thường được khuyến nghị ít nhất mỗi 6 tháng. Tuy nhiên, thời gian cụ thể có thể khác nhau tùy theo từng tình huống và chỉ định của bác sĩ. Quan trọng là tìm hiểu và tuân thủ lịch hẹn được đề ra để đảm bảo việc kiểm tra sàng lọc ung thư gan đúng hẹn và kịp thời.
Những xét nghiệm cần phải tiến hành khi tầm soát ung thư gan
Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm máu thường được thực hiện để đo nồng độ AFP (alpha fetoprotein) trong máu, phối hợp với siêu âm để tầm soát ung thư gan từ mô tế bào. Tuy nhiên, vai trò chính xác của AFP trong chẩn đoán bệnh này vẫn chưa được hiểu rõ. Điều này là do AFP có thể tăng cao trong một số trường hợp viêm gan hoạt động và xơ gan, và nồng độ AFP có thể giảm khi viêm gan được điều trị.
Xét nghiệm máu là một cách để tầm soát và phát hiện ung thư gan
- Mức nồng độ AFP bình thường trong máu thường là dưới 20 ng/ml, trong khi ngưỡng giá trị chẩn đoán để nghi ngờ ung thư gan là 400 ng/ml.
- Việc sử dụng xét nghiệm AFP kết hợp với siêu âm gan giúp tăng khả năng tầm soát ung thư gan.
Siêu âm ổ bụng
- Siêu âm ổ bụng là một phương pháp hình ảnh sử dụng để tạo ra hình ảnh về gan và hiển thị trên màn hình máy tính. Bằng cách này, bác sĩ có thể quan sát các tổn thương và nhận biết các dấu hiệu bất thường trong gan, bao gồm cả việc phát hiện các khối u có kích thước nhỏ hơn 1cm.
- Đo chỉ số AFP và thực hiện siêu âm ổ bụng thường được thực hiện cùng nhau để đưa ra kết quả tầm soát ung thư gan chính xác nhất. Kết hợp giữa xét nghiệm AFP và siêu âm giúp tăng khả năng phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường trong gan, bao gồm cả những khối u nhỏ.
- Quyết định về việc sử dụng xét nghiệm AFP và siêu âm ổ bụng trong quá trình tầm soát ung thư gan cần được đưa ra bởi bác sĩ chuyên khoa dựa trên tình trạng sức khỏe và yếu tố riêng của từng bệnh nhân.
Những xét nghiệm khác
Chụp cắt lớp (CT) vùng bụng
Chụp CT ở vùng bụng có thể giúp bác sĩ tìm ra bất thường trong gan, bao gồm cả khối u. Phương pháp này cung cấp thông tin chi tiết về kích thước, hình dạng và vị trí của khối u trong gan, cũng như tình trạng của các mạch máu lân cận.
Chụp CT ở vùng bụng có thể giúp bác sĩ tìm ra bất thường trong gan
Sinh thiết gan
- Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết gan để xác định xem khối u trong gan có phải là ung thư hay không. Quyết định có tiến hành sinh thiết sẽ được đưa ra dựa trên hình ảnh khối u rõ ràng và chỉ số AFP nghi ngờ.
- Quá trình sinh thiết sử dụng một kim xuyên qua da và vào gan để lấy một mẫu mô bướu (nếu có). Sau đó, mẫu mô được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định bản chất của nó.
- Các phương pháp hình ảnh chuyên sâu và sinh thiết gan là những công cụ quan trọng trong quá trình tầm soát và chẩn đoán ung thư gan. Tuy nhiên, quyết định về việc sử dụng các phương pháp này sẽ được đưa ra bởi bác sĩ chuyên khoa dựa trên tình trạng sức khỏe và yếu tố riêng của từng bệnh nhân.
Tầm soát ung thư gan cần bao nhiêu tiền?
- Tầm soát ung thư gan có thể có giá thành khác nhau tùy thuộc vào các xét nghiệm và quy trình được thực hiện. Các bệnh viện thường cung cấp các gói tầm soát với mức giá cố định. Tuy nhiên, chi phí cụ thể còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như cơ sở vật chất, loại bệnh viện (công or tư), các dịch vụ đi kèm, và khu vực địa lý.
- Để biết chi tiết về giá thành tầm soát ung thư gan, bạn nên liên hệ trực tiếp với các bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được tư vấn và cung cấp thông tin chính xác. Họ sẽ có thông tin về các gói tầm soát và chi phí tương ứng.
- Hãy nhớ rằng tầm soát ung thư gan không chỉ giúp phát hiện sớm bệnh, mà còn giúp theo dõi sức khỏe tổng quát của gan và phát hiện các vấn đề khác liên quan đến gan. Đừng ngần ngại tìm hiểu và tham khảo thông tin từ các bác sĩ và cơ sở y tế để biết thêm về quy trình tầm soát và giá thành tương ứng. Bằng việc đưa ra quyết định thông minh về tầm soát ung thư gan, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe và tạo điều kiện cho một cuộc sống khỏe mạnh hơn.