Những điều cần biết về sốt xuất huyết

Y học thường thức
18/03/2024

Sốt xuất huyết là một bệnh do muỗi truyền, xảy ra ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới. Vi rút sốt xuất huyết được truyền bởi vật trung gian truyền bệnh là muỗi Aedes aegypti và có đặc điểm là sốt cao, phát ban, đau cơ và khớp.

Ngoài vi rút sốt xuất huyết, Aedes aegypti cũng truyền bệnh chikungunya, sốt vàng da và Zika. Đây là một loài muỗi đã được thuần hóa cao, sống gần gũi với con người và thích đẻ trứng trong các vật chứa nước thường thấy trong và xung quanh nhà. Thời điểm muỗi truyền bệnh cao nhất là vào lúc bình minh (hai đến ba giờ sau khi trời sáng) và hoàng hôn (vài giờ trước khi trời tối).

Có bốn chủng riêng biệt, nhưng có liên quan chặt chẽ với nhau (còn được gọi là các type huyết thanh) của vi-rút gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4). 

Các triệu chứng sốt xuất huyết và tiến triển bệnh

- Các triệu chứng phổ biến của nhiễm trùng sốt xuất huyết bao gồm:

  • Sốt đột ngột từ hai đến bảy ngày
  • Đau đầu dữ dội kèm theo đau sau mắt
  • Đau khớp và cơ
  • Nổi ban da
  • Buồn nôn và ói mửa
  • Chảy máu nhẹ (ví dụ như chảy máu mũi hoặc nướu, hoặc da dễ bị bầm tím)

- Các triệu chứng thường xuất hiện từ bốn đến bảy ngày sau khi bị cắn. Các triệu chứng này có thể rất giống với các bệnh khác gây sốt, đau nhức và phát ban. Có tới 75% ca nhiễm sốt xuất huyết không biểu hiện triệu chứng.

Các nhóm có nguy cơ biến chứng liên quan đến sốt xuất huyết

Trẻ nhỏ và những người chưa bị nhiễm trước đó có xu hướng gặp các triệu chứng nhẹ hơn trẻ lớn và người lớn. Những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, những người bị sốt xuất huyết lần thứ hai cũng như những người béo phì được cho là có nhiều nguy cơ bị sốt xuất huyết nặng hơn.

Điều trị

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu sốt xuất huyết. Chăm sóc hỗ trợ sớm với bù nước sẽ giảm nguy cơ biến chứng. Trong trường hợp sốt xuất huyết nặng, cần nhập viện để được điều trị cấp cứu tích cực, bao gồm bù dịch và điện giải và / hoặc truyền máu.

Phòng chống Sốt xuất huyết

- Tiêm phòng sốt xuất huyết

Cơ quan Khoa học Y tế (HSA) đã phê duyệt vắc xin sốt xuất huyết, Dengvaxia, để phòng ngừa sốt xuất huyết do các tuýp huyết thanh virus Dengue 1, 2, 3 và 4 gây ra ở người từ 12 đến 45 tuổi. Chế độ tiêm chủng yêu cầu tiêm ba liều trong vòng 12 tháng. Mỗi liều được tiêm vào tháng thứ 0, 6 và 12.

Lợi ích:

  • Giảm triệu chứng sốt xuất huyết đối với cả 4 chủng - Hiệu quả của vắc xin là 81,9%
  • Giảm sốt xuất huyết nặng - Hiệu quả của vắc xin 5%
  • Giảm tỷ lệ nhập viện - Hiệu quả của vắc xin là 81,3%

Tuy nhiên, khuyến cáo nên tiêm Dengvaxia cho những người đã bị nhiễm sốt xuất huyết. Do đó, cần xét nghiệm máu sàng lọc sốt xuất huyết trước khi tiêm chủng hoặc hồ sơ y tế có thể xác minh kết quả dương tính với kháng thể sốt xuất huyết trước khi tiêm vắc xin.

- Ở trong phòng điều hòa, có màn chống muỗi

Muỗi mang vi rút sốt xuất huyết hoạt động mạnh nhất từ rạng sáng đến tối, nhưng chúng cũng có thể cắn vào ban đêm. Có thể phòng ngừa bằng lưới chống muỗi và ở trong phòng máy lạnh.

- Mặc quần áo bảo hộ

 Khi bạn đi vào những khu vực có muỗi, hãy mặc áo dài tay sáng màu, quần, tất dài và mang giày.

- Sử dụng thuốc chống muỗi

Permethrin có thể được thoa lên quần áo, giày dép, dụng cụ cắm trại và màn ngủ. Bạn cũng có thể mua quần áo được tẩm sẵn permethrin. Đối với da, hãy sử dụng thuốc có chứa ít nhất 10% DEET. Người mới mắc bệnh sốt xuất huyết cũng nên bôi thuốc chống muỗi thường xuyên để muỗi không đốt và mang vi rút truyền cho người khác, như vậy sẽ giảm lây truyền bệnh sốt xuất huyết.

- Loai bỏ môi trường sống của muỗi

Bạn có thể loại bỏ môi trường sống nơi chúng thường đẻ trứng. Ít nhất mỗi tuần một lần, đổ sạch và làm sạch các thùng chứa nước đọng, chẳng hạn như thùng trồng cây, đĩa thức ăn của vật nuôi và lọ hoa…

Bài viết được tham khảo chuyên môn từ Bác sĩ Nguyễn Tùng Long - Bác sĩ chuyên Khoa Nội Bệnh viện Sante

Liên hệ ngay để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia hàng đầu tại Bệnh viện Sante:

Địa chỉ: 11A Đinh Bộ Lĩnh, Phường 24, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh

 Hotline: (028) 2200 8686

Fanpage: www.facebook.com/benhviensante

Website: www.bvsante.com