Gout từng được xem là “Bệnh của nhà giàu", vì nguyên nhân gây ra bệnh liên quan đến chế độ ăn uống quá nhiều bia rượu, thịt đỏ, hải sản,...Nhưng quan niệm đó đã không còn đúng với đời sống hiện nay, bởi Gout đã trở thành nỗi ám ảnh của nhiều gia đình, không chỉ ở đàn ông mà phụ nữ cũng rất nhiều người gặp phải.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh gout?
- Bệnh gout là một dạng viêm khớp do rối loạn chuyển hóa purin, dẫn đến sự tích tụ quá mức của axit uric trong máu, gây ra các cơn đau nhức và sưng tấy ở các khớp, thường là các khớp ngón chân, ngón tay. Các nguyên nhân chính dẫn đến bệnh gout bao gồm:
- Chế độ ăn uống: Thức ăn giàu purin như thịt đỏ, hải sản, và một số loại rau củ có thể làm tăng nồng độ axit uric. Đồ uống có cồn, đặc biệt là bia, cũng là yếu tố nguy cơ.
- Yếu tố di truyền: Một số người có xu hướng di truyền làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
- Thừa cân hoặc béo phì: Tăng cân làm tăng áp lực lên các khớp và có thể làm tăng nồng độ axit uric.
- Rối loạn chuyển hóa: Một số tình trạng y tế, như huyết áp cao và bệnh thận, có thể làm tăng nguy cơ phát triển gout.
- Sử dụng một số loại thuốc: Các loại thuốc như thuốc lợi tiểu có thể làm tăng nồng độ axit uric.
- Dehydration: Thiếu nước có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
- Các yếu tố khác: Stress, chấn thương, và phẫu thuật cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ phát triển gout.
- Axit uric là một sản phẩm chuyển hóa các chất đạm, có trong nhiều loại thực phẩm và trong cơ thể. Bình thường, axit uric được đào thải ra ngoài qua nước tiểu và phân, nhưng khi nồng độ axit uric trong máu quá cao, nó sẽ kết tinh thành những tinh thể urate lắng đọng trong mô và khớp, gây kích ứng và viêm.
Bệnh lý gout được phân loại và xác định giai đoạn như thế nào?
Bệnh lý gout thường được phân loại và xác định giai đoạn dựa vào mức độ tiến triển của bệnh và các triệu chứng cụ thể:
- Giai đoạn Tiền Gout (Hyperuricemia Asymptomatic): Ở giai đoạn này, nồng độ axit uric trong máu cao nhưng không gây ra triệu chứng hoặc tổn thương nào. Người bệnh thường không biết mình có nồng độ axit uric cao trừ khi qua xét nghiệm máu.
- Giai đoạn Gout Cấp Tính: Đặc trưng bởi các cơn đau đột ngột và dữ dội, thường ở khớp ngón chân cái, cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác. Cơn gout cấp tính có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Các triệu chứng bao gồm sưng, đỏ, nóng và đau rất mạnh ở khớp bị ảnh hưởng.
- Giai đoạn Khoảng Thời Gian Không Có Triệu Chứng (Intercritical Period): Đây là khoảng thời gian không có triệu chứng giữa các cơn gout cấp tính. Người bệnh không có triệu chứng, nhưng bệnh vẫn tiến triển ở mức độ vi mô.
- Giai đoạn Gout Mạn Tính: Xảy ra sau nhiều năm không điều trị hoặc không kiểm soát axit uric hiệu quả. Bệnh nhân có thể mắc các tổn thương khớp mạn tính, tạo ra các hạt tophi (các nốt u cứng chứa axit uric) xung quanh các khớp và ở các khu vực khác như tai, tay và khuỷu tay.
Dấu hiệu, triệu chứng và cách chẩn đoán bệnh gout
- Triệu chứng bệnh gout thường xảy ra đột ngột vào ban đêm. Trong một số trường hợp, bệnh gout không có dấu hiệu ban đầu. Các biểu hiện của bệnh gút thường xuất hiện khi người bệnh đã từng mắc gout cấp tính hoặc mãn tính.
- Các triệu chứng chính của bệnh bao gồm:
- Khớp đau đột ngột, dữ dội, sưng tấy.
- Khớp đau nhiều hơn khi đụng vào.
- Khớp sưng đỏ.
- Vùng xung quanh khớp ấm lên.
- Hầu hết các biểu hiện của bệnh gout thường kéo dài vài giờ trong 1–2 ngày. Tuy nhiên, đối với trường hợp nặng, cơn đau có thể xảy ra trong vòng vài tuần.
- Nếu người bị bệnh gout không dùng thuốc trị gout thường xuyên, các triệu chứng của bệnh sẽ nghiêm trọng hơn.
- Các triệu chứng của gout gần giống với các bệnh khác. Các biện pháp chẩn đoán được áp dụng bao gồm:
- Xét nghiệm máu để đo nồng độ acid uric.
- Chọc hút dịch khớp tìm tinh thể urate.
- Chụp X-quang khớpSiêu âm khớp.
- Chụp CT scanner khớp.
Pháp đồ điều trị bệnh lý gout và biến chứng của bệnh
- Có nhiều biện pháp điều trị và quản lý bệnh gout hiệu quả để giảm cơn đau và ngăn ngừa tái phát. Dưới đây là những thông tin quan trọng về cách điều trị bệnh gout.
- Kiểm soát chế độ ăn uống - sinh hoạt :
- Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu purine như hải sản, thịt đỏ, mì và bia có thể giúp giảm sản xuất acid uric.Tránh các chất có nhiều purin như nội tạng động vật, thịt, cá, tôm, cua, … Có thể ăn trứng, hoa quả. Ăn thịt không quá 150 gram mỗi ngày.
- Uống nhiều nước: Giữ cơ thể được đủ nước có thể giúp loại bỏ acid uric khỏi cơ thể.
- Giảm cân: Nếu bạn có thừa cân, việc giảm cân có thể giúp kiểm soát bệnh gout bằng cách giảm sản xuất acid uric.
- Điều trị nội khoa
- Thuốc kháng viêm: dùng trong giai đoạn cơn gout cấp để giảm viêm.
- Thuốc giảm acid uric máu: Để kiểm soát bệnh gout, có thể góp phần làm tan hạt tophi nếu điều trị nghiêm ngặt.
- Điều trị ngoại khoa: Phẫu thuật cắt bỏ hạt tophi được chỉ định trong trường hợp:
- Gout kèm biến chứng loét.
- Bội nhiễm hạt tophi.
- Hạt tophi kích thước lớn, ảnh hưởng đến vận động hoặc vì lý do thẩm mỹ.
- Khi phẫu thuật cần dùng thuốc kháng viêm nhằm tránh khởi phát cơn gout cấp và kết hợp thuốc hạ acid uric máu.
Những biến chứng của bệnh Gout
- Bệnh gout, nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng và tổn thương cho sức khỏe. Dưới đây là một số biến chứng thường gặp của bệnh gout:
- Tình trạng tổn thương khớp kéo dài (Gouty Arthritis): Các cơn đau gout có thể gây ra sưng to, đau đớn và viêm nhiễm trong khớp. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể kéo dài và gây tổn thương khớp.
- Tophi: Tophi là các hạt trắng mềm dưới da hoặc xung quanh các khớp bị bệnh, được hình thành bởi tích tụ tinh thể urate. Tophi có thể gây đau và sưng và gây ra sự tổn thương mô mềm và da.
- Bệnh thận: Nồng độ acid uric cao trong cơ thể có thể dẫn đến tạo thành tinh thể urate trong thận, gây ra bệnh thận gouty (gouty nephropathy). Điều này có thể dẫn đến suy thận và các vấn đề về sức khỏe thận.
- Bệnh tim mạch: Bệnh gout được liên kết với tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Nồng độ acid uric cao có thể làm tăng nguy cơ hình thành các mảng xơ trong động mạch, gây ra các vấn đề như bệnh mạch vành và tai biến mạch máu.
- Các vấn đề về sức khỏe khác: Bệnh gout cũng có thể gây ra các biến chứng khác như viêm nhiễm trong mắt (uveitis), sưng nang trong các mô mềm, và các triệu chứng tổn thương xương.
- Liên hệ ngay để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia hàng đầu tại Bệnh viện Sante:
Địa chỉ: 11A Đinh Bộ Lĩnh, Phường 24, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: (028) 2200 8686
Fanpage: www.facebook.com/benhviensante
Website: www.benhviensante.com