Trong cuộc sống hiện đại áp lực cao, đột quỵ và stress trở thành những vấn đề sức khỏe đáng quan ngại dẫn đến nhiều thắc mắc và lo lắng về hai tình trạng này. Để giải đáp những câu hỏi thường gặp và cung cấp thông tin hữu ích, Bệnh viện Sante xin giới thiệu chuyên mục "Bạn hỏi - Bác sĩ trả lời" với chủ đề "Đột quỵ và Stress".
Chủ đề này sẽ được bác sĩ chuyên khoa nội Bs Nguyễn Tùng Long giải đáp những thắc mắc phổ biến, chia sẻ kiến thức y khoa, và đưa ra lời khuyên thiết thực để giúp bạn hiểu rõ hơn về đột quỵ và stress.
Hãy cùng chúng tôi khám phá những thông tin quan trọng này để bảo vệ sức khỏe của bản thân và người thân!
1. Căng thẳng có thể góp phần bao nhiêu vào đột quỵ, đặc biệt là đột quỵ do phình động mạch? Các nghiên cứu về điều này nói gì?
Các nghiên cứu đã xác định các yếu tố tiềm ẩn gây vỡ phình mạch dẫn đến đột quỵ. Chúng bao gồm vận động mạnh, tức giận, căng thẳng ... Đặc điểm chung của những tác nhân này là chúng gây ra huyết áp tăng đột ngột và ngắn dẫn đến vỡ túi phình. Căng thẳng thường có thể làm tăng huyết áp đột ngột và ở những người bị chứng phình động mạch chưa được chẩn đoán có thể dẫn đến vỡ mạch.
2. Mối liên hệ giữa căng thẳng / làm việc quá sức và đột quỵ?
.jpg)
Trong đó một nghiên cứu trên tạp chí y khoa lancet đã chỉ ra rằng mối liên hệ càng mạnh khi thời gian làm việc càng dài. Ngoài ra còn có karoshi- tử vong do làm việc quá sức, dẫn đến đau ngực và đột quỵ do căng thẳng, v.v.
Nghiên cứu được công bố trên Lancet là một phân tích tổng hợp của 25 nghiên cứu trên bệnh nhân từ Mỹ, Châu u và Úc. Nó được đặt ra để đánh giá xem số giờ làm việc dài có phải là một yếu tố nguy cơ của đột quỵ và bệnh tim mạch hay không. Đối với nhóm đột quỵ, dữ liệu về hơn 500.000 nam giới và phụ nữ chưa từng bị đột quỵ trước đó được thu thập trong thời gian trung bình khoảng 7 năm, cho thấy rằng so với số giờ làm việc tiêu chuẩn là 35 đến 40 giờ mỗi tuần, những người làm việc hơn 55 giờ mỗi tuần có nguy cơ đột quỵ cao hơn đáng kể. Các tác giả nghiên cứu kết luận rằng theo quan điểm này, cần chú ý nhiều hơn trong việc quản lý các yếu tố nguy cơ mạch máu ở những người làm việc nhiều giờ để có thể giảm nguy cơ đột quỵ.
Karoshi hay tử vong do làm việc quá sức là tình trạng được báo cáo lần đầu tiên ở Nhật Bản vào năm 1969 khi một nam công nhân 29 tuổi tử vong vì đột quỵ. Thiếu ngủ có thể là một yếu tố. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa mất ngủ và sự tiến triển của bệnh tăng huyết áp và thậm chí cả bệnh tiểu đường. Người ta tin rằng thiếu ngủ làm tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến tăng huyết áp và tiểu đường. Đây là những yếu tố nguy cơ mạch máu có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
3. Mối liên hệ giữa căng thẳng, làm việc quá sức và đột quỵ là gì? Những dấu hiệu cảnh báo cần chú ý là gì?
.jpg)
Trong nghiên cứu INTERSTROKE về 10 yếu tố nguy cơ gây đột quỵ, căng thẳng có liên quan đến 5% trường hợp đột quỵ, trong khi khoảng 1/3 là do tăng huyết áp. Căng thẳng thay vì trực tiếp gây ra đột quỵ thì dường như nó gián tiếp làm trầm trọng thêm các yếu tố khác dẫn đến đột quỵ.
Căng thẳng, như đã nói ở trên, làm tăng huyết áp, dẫn đến tăng nguy cơ đột quỵ. Nó cũng dẫn đến việc tiết quá nhiều adrenaline có thể kích hoạt tiểu cầu và thúc đẩy quá trình đông máu, do đó dẫn đến tắc nghẽn động mạch não.
4. Những điều kiện có thể gây ra đột quỵ là gì ? Và căng thẳng có thể ảnh hưởng đến những tình trạng này ở mức độ nào? Ví dụ, có thể nói khoảng 10% trường hợp tăng huyết áp có thể do căng thẳng không?
Nghiên cứu INTERSTROKE đã xác định các yếu tố nguy cơ sau đây của đột quỵ:
· Tăng huyết áp
· Hút thuốc
· Béo phì
· Ăn kiêng
· Hoạt động thể chất thấp
· Bệnh tiểu đường
· Uống rượu
· Nguyên nhân tim mạch như rung nhĩ
· Cholesterol cao
· Các yếu tố tâm lý bao gồm căng thẳng
Nhiều yếu tố nguy cơ mạch máu ở trên có thể thay đổi được. Người ta thấy rằng căng thẳng có liên quan đến ít hơn 5% các trường hợp đột quỵ.
5. Tỷ lệ sống sót sau đột quỵ là bao nhiêu?
Dựa trên dữ liệu địa phương, thời gian sống sót sau 5 năm của bệnh nhân đột quỵ là khoảng 60%. Dựa trên các phân nhóm, đột quỵ do thiếu máu cục bộ có thời gian sống lâu hơn đột quy do xuất huyết. Tuy nhiên, đột quỵ do thiếu máu cục bộ có xu hướng tái phát cao hơn. Các nguyên nhân tử vong hàng đầu ở bệnh nhân đột quỵ bao gồm tái phát đột quỵ sau đó, viêm phổi và bệnh tim thiếu máu cục bộ.